OSLO - De nieuwe beiaard van de kathedraal van Oslo werd net voor Kerst 2003 in gebruik genomen. Met de installatie zes maanden later van nog een nieuw instrument in de Uranienborg kerk behoort de stad Oslo tot de selecte groep steden met drie of meer beiaarden. Het aantal carillons in de Scandinavische landen is nu 45.
KATHEDRAAL VAN OSLO
De kathedraal werd gebouwd in 1697. In 1850 werd de toren verbouwd en kreeg een nieuwe torenspits. In 1924 werd de kerk een groot bedrag van een erfenis toegezegd bestemd voor de aanschaf van een beiaard. Helaas werd het geld uitgegeven. Door een gelukkig toeval hoorde een vermogend inwoner van de stad, genaamd Ørnulf Thorbjørn Myklestad, 80 jaar later het verhaal van het vermiste geld, waarop hij zijn hele fortuin aan de kathedraal gaf voor een beiaard.
De 48 nieuwe Noorse klokken werden gegoten door klokkengieterij Olsen Nauen in Tønsberg. Olsen Nauen was ook verantwoordelijk voor de installatie in de toren. Het zou een voor de hand liggende keus zijn geweest om de beiaard in de open lantaarn van de toren te plaatsen, maar het Ministerie van Cultuur stond geen aanpassingen aan het uiterlijk van de toren toe, aangezien de klokken de kathedraal een ander aanzien zouden geven dan toen deze werd gebouwd.
De grootste klok, gedoopt 'St. Cecilia', is een g1 met een gewicht van 680 kg. De tekst van de inscriptie luidt (Nederlandse vertaling): "Jubilate Deo. Deze beiaard zal klinken tot God's eer en vreugde van de mensen. Het carillon is een geschenk aan de kathedraal van Oslo van Ørnulf Thorbjørn Myklestad, geboren 19.06.1917. Dat de muziek nog vele jaren blijdschap mag schenken aan de inwoners van Oslo en gasten in onze prachtige hoofdstad."
Clock-O-Matic uit België maakte het nieuwe Europese standaardklavier. Het automatisch speelwerk is een Apollo II station dat elektromagnetische hamers aanstuurt voor het spelen van de melodieën.
Op zondag 14 december 2003 werd de nieuwe beiaard gewijd door bisschop Gunnar Stålsett. Vegar Sandholt speelde het inwijdingsconcert als onderdeel van de jaarlijkse Kerstconcerten in de kathedraal. Tegenwoordig wordt de beiaard eens per maand bespeeld, alsook tijdens de Kerstdagen en Pasen en op verzoek bij trouwerijen en begrafenissen.
URANIENBORG KERK
Ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan heeft de parochie van Uranienborg een beiaard aangekocht met de bedoeling om de band tussen de kerk en de inwoners van de stad te benadrukken. Het ingebruiknameconcert op de beiaard werd gespeeld door Vegar Sandholt op 13 juni 2004. Sandholt was ook de adviseur van de parochie.
Het instrument telt 37 door Olsen Nauen gegoten klokken met een d1 van 1.600 kg als bourdon. Een nieuw Keyboard 2000 werd gebouwd door Koninklijke Eijsbouts uit Asten. Het klavier en de klokkenstoel zijn geschikt voor 49 klokken, zodat in de toekomst het instrument gemakkelijk kan worden uitgebreid. Een noviteit werd gekozen voor het automatisch speelwerk: het 'Carillair' gebruikt lucht om mechanische 'vingers' te activeren die de toetsen van het klavier omlaagdrukken en zo de klepel tegen de klok slaan. Iedere drie uur speelt de automaat kerkgezangen gebaseerd op het liturgische jaar.
De drie grootste klokken van de beiaard zijn genoemd naar Maria, Zacharias en Simeon, en hun Latijnse opschriften delen van de respectievelijke lofzangen uit het Nieuwe Testament: MARIA: "Magnificat amima mea dominum et exsultavit spiritus meus in deo salutari meo"; ZACHARIA: "Benedictus dominus deus israel zuia visitavit, et fecit redemptionem plebis suæ"; en SIMEON: "Nunc dimittis servum tuum domine secundum verbum tuum in pace".
De zes volgende klokken in de reeks kregen als opschrift teksten uit de ordinarium delen van de mis: klok 4: KYRIE ELEISON; klok 5: GLORIA IN EXCELSIS DEO; klok 6: CREDO IN UNUM DEUM; klok 7: SANCTUS, SANCTUS, SANCTUS DOMINUS DEUS SABAOTH; klok 8: AGNUS DEI QUI TOLLIS PECCATA MUNDI, MISERERE NOBIS; klok 9: ITE, MISSA EST - ALLELUIA.
De toren herbergt verder drie luidklokken die in 1884 door J.J. Radler uit Hildesheim (Duitsland) werden gegoten.
Iedere maand verzorgt beiaardier Vegar Sandholt een bespeling en geeft hij samen met klokkenluider Terje de Groot rondleidingen in de toren. Parochianen kunnen op verzoek ook beiaardmuziek krijgen bij trouwerijen, begrafenissen, en andere religieuze festiviteiten of bijzondere gebeurtenissen.
